Interactie grondwater - rivierwater in de Zwarte Beek vallei

Thermische infrarood beelden in de vallei van de Zwarte Beek tonen opwellend grondwater in de rivier.

De hydrologische dynamiek van valleigebieden wordt voornamelijk bepaald door de interactie tussen ondiep grondwater en het rivierwater. Die interactie is vaak niet goed gekend. Het is bijgevolg in veel valleien niet geweten of het rivierwater het grondwater voedt of, andersom, het grondwater de rivier voedt. Inzicht in deze interactie is nochtans erg belangrijk om de hydrologische, ecologische en biogeochemische processen in valleigebieden beter te begrijpen.

Om meer inzicht te verkrijgen in de interactie tussen het ondiepe grondwater en het rivierwater in de vallei van de Zwarte Beek, werd gebruik gemaakt van thermische infrarood beelden van het rivierwater. Tijdens de wintermaanden is er immers een duidelijk temperatuurverschil tussen het warmere grondwater en het koudere rivierwater. Thermische infrarood beelden kunnen dit verschil zichtbaar maken, en kunnen gebruikt worden om opwellend grondwater in rivieren te lokaliseren en dus zones aan te duiden waar er een duidelijke instroom is van grondwater naar de rivier.

De thermische infrarood beelden van de Zwarte Beek werden gemaakt in januari 2019. Uit de beelden blijkt duidelijk dat er langsheen de Zwarte Beek verschillende pluimen van warm grondwater vanuit de rivierbedding en vanuit de oevers terecht komen in de Zwarte Beek (Figuur 1). Dit duidt op een duidelijke input van grondwater in de rivier.

Figuur 1. Thermische infrarood beelden van de Zwarte Beek tonen een warme zone langs de rechter oever (witte kleur in zwarte cirkel). In deze zone komt er grondwater vanuit de oever en vanuit de rivierbedding in de rivier.

Dankzij deze infrarood beelden kunnen we de zones aanduiden waar er een duidelijk uitwisseling is tussen het grondwater en het rivierwater. In deze zones zal er nu verder onderzoek gebeuren naar de interactie tussen het grondwater en het rivierwater, zodat deze interactie ook kan gekwantificeerd worden. Deze kennis zal dan gebruikt worden om betere voorspellingen te maken van toekomstige hydrologische en ecologische processen in de riviervallei.

Meer weten?

• Lees het volledige artikel in Hydrological Processes
  
• Contacteer Min Lu: min.lu@sckcen.be